Już za niespełna miesiąc, a dokładnie 19.11.2020 r. będziemy obchodzić Światowy Dzień Rzucania Palenia. Jest to dobra okazja, by przypomnieć o paru faktach związanych z ich szkodliwym działaniem na nasze zdrowie. Być może dla niektórych z Was będzie to moment podjęcia decyzji o rozstaniu się z tym nałogiem.
A zatem dlaczego warto rzucić ? Oto kilka powodów:
1. Palenie papierosów obniża z wiekiem sprawność umysłową. Dzieje się tak ze względu na uszkodzenia w mózgu spowodowane niedotlenieniem komórek;
2. Paląc papierosy szybciej się zestarzejesz i wpłynie to na Twój wygląd (zmarszczki, szarożółta cera, nieświeży oddech, kamień na zębach….);
3. Narażasz się na raka płuca i nie tylko (rak jamy ustnej, gardła, krtani, przełyku, trzustki, pęcherza moczowego, nerek), przewlekłe zapalenie oskrzeli, rozedmę płuc, miażdżycę naczyń prowadzącą do zawału serca, udary mózgu, wrzody żołądka;
4. Palenie papierosów zwiększa stres, gdyż wpływa na zwiększenie tempa pracy serca, wzrost ciśnienia krwi;
5. Inne problemy zdrowotne: skłonność do kaszlu, krótkiego oddechu, podatność na przeziębienia;
6. Palenie papierosów wpływa na zmniejszenie płodności u kobiet (przyspiesza proces degeneracji jajników powodując ich niewydolność i niszczenie komórek jajowych), przyspiesza wejście w menopauzę, zwiększa ryzyko osteoporozy;
7. U mężczyzn palenie papierosów może przyczynić się do impotencji (ma to związek ze zmniejszonym przepływem krwi w naczyniach krwionośnych) oraz do problemów z płodnością ( palenie zmniejsza i obniża jakość nasienia);
8. Palenie może też uszkadzać narząd słuchu (ma to związek ze spadkiem przepływu krwi do ślimaka, wewnętrznej części ucha, przekazującej dźwięki do mózgu);
9. Palenie rodziców a zdrowie dziecka: częstsze poronienia, wady rozwojowe płodu, spowolnienie wzrostu, dzieci mogą urodzić się z objawami głodu nikotynowego z powodu palenia matki, ryzyko wystąpienia tzw. „nagłej śmierci łóżeczkowej”, problemy z układem oddechowym, odpornością, większe ryzyko rozwoju astmy oskrzelowej u dziecka i i chorób ucha środkowego;
10. Problem „biernych palaczy” – to osoby przebywające w naszej obecności, zmuszone do wdychania dymu tytoniowego; skutki zdrowotne dla nich nie odbiegają od tych, na które narażona jest osoba paląca czynnie.
SKŁAD DYMU TYTONIOWEGO:
Składa się na niego prawie 4000 związków chemicznych, z czego 4o to substancje rakotwórcze. Oto niektóre z nich:
– nikotyna (substancja silnie uzależniająca)
– aceton (rozpuszczalnik)
– piren (związek rakotwórczy)
– kadm (metal ciężki)
– metanol (trujący alkohol powodujący ślepotę)
– cyjanowodór (używany w komorach gazowych)
– DDT (środek owadobójczy)
– naftalina (środek przeciw molom)
– chlorek winylu (stosowany w produkcji plastiku)
– polon (pierwiastek promieniotwórczy)
– fenol (trujący środek dezynfekujący)
– amoniak (parząca substancja, drażniący gaz)
– tlenek węgla (gaz powodujący zaczadzenia)
– butan (łatwopalny gaz)
NA CZYM POLEGA MECHANIZM UZALEŻNIENIA?
Palenie papierosów to nie tylko przyzwyczajenie czy nawyk…to przede wszystkim biologiczne uzależnienie od nikotyny. Ma ono podłoże neurobiologiczne, tzn., że nikotyna działa w ośrodkowym układzie nerwowym pobudzając uwalnianie w mózgu pewnych substancji zwanych neuroprzekaźnikami.
Substancje chemiczne, których wydzielanie pobudza nikotyna, to między innymi: dopamina i noradrenalina; odpowiadają one za doznawanie przyjemności po zapaleniu papierosa: poprawiają humor, wprawiają w stan ożywienia, pomagają się skoncentrować, uspokajają. Ten stan jest dla osoby palącej na tyle przyjemny, że zmienia ona swoje zachowania koncentrując je i ukierunkowując na poszukiwanie tych doznań. Niestety już w chwilę po wypaleniu papierosa poziom tych substancji zaczyna spadać, co powoduje przykre objawy abstynencji, takie jak drażliwość, frustracja, gniew, czy trudności w koncentracji. Aby uniknąć tych doznań, palacz sięga po kolejnego papierosa…
Na tym właśnie polega mechanizm uzależnienia – stałe dążenie do osiągania przyjemnych stanów spowodowanych paleniem i unikaniu stanów przykrych spowodowanych przerwą w paleniu (za: ulotka informacyjna Centrum Onkologii – Instytut, W – wa).
W następnym materiale zapoznam Was z potencjalnymi zagrożeniami związanymi z używaniem elektronicznych papierosów, a w kolejnym przedstawię wskazówki, jak można się przygotować do rzucenia palenia i jak przetrwać ten trudny czas …
Opracowanie: Ewa Kułak
