Ewa Kułak

Każdego roku w okresie wiosennym organizowany jest w szkole Dzień Promocji Zdrowia. Ze względu na aktualne okoliczności i konieczność pozostania w domach jeszcze przez jakiś czas, chciałabym nawiązać do tej tematyki w formie online. W związku z tym poniżej przedstawię parę istotnych informacji na ten temat w myśl zasady…lepiej zapobiegać niż leczyć…

Zdrowie jest podstawowym warunkiem dobrego życia i decyduje o jego jakości. Dzięki niemu możemy w pełni cieszyć się życiem. A czym ono jest ? Po czym poznać, że nam dopisuje ?

DEFINICJA ZDROWIA

Zdrowie, to nie tylko całkowity brak choroby, ale także stan pełnego, fizycznego, umysłowego
i społecznego dobrostanu (dobrego samopoczucia).

Można je podzielić na trzy podstawowe grupy:

  1. ZDROWIE FIZYCZNE: prawidłowe funkcjonowanie wszystkich narządów i układów organizmu

  2. ZDROWIE PSYCHICZNE: zdolność do abstrakcyjnego i logicznego myślenia, rozpoznawania i wyrażania emocji i uczuć, radzenia sobie ze stresem i depresją, kreatywność, optymizm, wiara we własne siły i umiejętności, wysoka samoocena, umiejętność radzenia sobie w trudnych sytuacjach życiowych

  3. ZDROWIE SPOŁECZNE: zdolność do utrzymywania prawidłowych relacji z innymi ludźmi
    i pełnienia ról społecznych

Jak widać definicja zdrowia ma dość szeroki zakres. Uwzględniając powyższe, wniosek nasuwa się sam…jest wiele dziedzin związanych z naszym funkcjonowaniem, które mają wpływ na nasze szeroko pojęte zdrowie. I są to dziedziny, na które mamy wpływ i możemy o nie zadbać !

CZYNNIKI ZABURZAJĄCE ZDROWIE

ORGANICZNE

PSYCHOLOGICZNE

1. Uszkodzenie struktury mózgu (np. po urazie, wypadku)

2. Zatrucia (np. alkoholem, ołowiem, tlenkiem węgla itp.)

3. Choroby neurologiczne (np. udar mózgu, guz mózgu)

4. Zmiana gospodarki hormonalnej (wpływ hormonów, np. w okresie dorastania, w okresie ciąży w kobiet, menopauzy, andropauzy)

1. Traumy/ szoki psychiczne (wydarzenia w naszym życiu, które nas bardzo poruszyły i skrzywdziły)

2. Długotrwałe napięcia emocjonalne (trwanie przez dłuższy czas w jakiejś trudnej psychologicznie dla nas sytuacji )

3. Sytuacje stresowe (sytuacje z życia codziennego, które się wydarzają i są dla nas trudne)

Zdrowie fizyczne jest bardzo mocno związane z naszą kondycją psychiczną, co potwierdza współczesna medycyna (a zwłaszcza dziedzina zwana psychosomatyką). Dlatego też dbając o prawidłowe funkcjonowanie psychiczne i społeczne przyczyniamy się do zdrowia fizycznego.

Psychosomatyka to nauka zajmująca się badaniem tych zależności. Bada ona wpływ czynników społecznych, behawioralnych (tj związanych z zachowaniem) i psychologicznych na stan zdrowia
i jakoś życia człowieka. Wychodzi z założenia, że wiele chorób ma podłoże psychiczne i z powodu emocjonalnego cierpienia i frustracji ciało zaczyna chorować.

Przykłady CHORÓB PSYCHOSOMATYCZNYCH:

  1. Choroby układu krążenia (zawał, miażdżyca)

  2. Choroby układu pokarmowego/ trawiennego (wrzody żołądka i dwunastnicy)

  3. Choroby układu oddechowego (astma oskrzelowa, alergie)

  4. Choroby skóry (łuszczyca, pokrzywka, atopowe zapalenie skóry, alergie)

  5. Choroby immunologiczne (choroby wirusowe)

Inne choroby świadczące o zaburzeniach zdrowia psychicznego:

  1. Depresje

  2. Nerwice

  3. Psychozy

  4. Zaburzenia osobowości

  5. Bulimia i anoreksja (zaburzenia odżywiania)

  6. Uzależnienia

Za nasze zdrowie odpowiedzialny jest układ odpornościowy, który chroni nas przed pojawieniem się stanów chorobowych oraz może kierować procesem samoleczenia.

A więc co zrobić, aby wzmocnić nasze zdrowie i podnieść sprawność układu odpornościowego ?

CZYNNIKI SPRZYJAJĄCE ZDROWIU:

  1. Właściwe odżywianie („Jesteś tym, co jesz”)

– dieta powinna być : uboga w tłuszcze , cukier, sól;

– bogata w witaminy A,C,E oraz pierwiastki magnez i selen;

– zadbaj o błonnik w pożywieniu: otręby pszenne, owsiane, zboża, warzywa, kasze (gryczana, jęczmienna, kukurydziana), płatki owsiane;

– inne cenne pokarmy: owoce, zielona herbata, mieszanki ziołowe, czosnek, cebula, no i obowiązkowo woda !

  1. Uprawianie ruchu fizycznego (sport, rekreakcja)

„Wszystkie leki razem wzięte nie są tak dobre, jak ruch.

Natomiast ruch może zastąpić wszystkie leki”

(XVII w. Wojciech Oczko- ojciec polskiej promocji zdrowia, sekretarz Stefana Batorego, lekarzZygmunta III)

  1. Umiejętność radzenia sobie ze stresem (o tym już mowa była w innym artykule, ale warto ciągle tę umiejętność udoskonalać, bo w życiu nie brakuje sytuacji wywołujących napięcie)

  2. Bezpieczne zachowania (np. w ruchu drogowym, ekspozycja na słońce, odpowiedzialne zachowania seksualne itp.)

  3. Korzystanie ze wsparcia społecznego (kontakt z innymi… rodziną, przyjaciółmi, osobami, które obdarzamy sympatią i zaufaniem, ale też w razie potrzeby ze specjalistami, placówkami udzielającymi pomocy itp.)

  4. Unikanie używek (tytoń, alkohol, substancje psychoaktywne)

  5. Poddawanie się okresowym badaniom profilaktycznym (profilaktyka zachorowań, wczesne wykrycie zagrożeń)

STYL ŻYCIA OSŁABIAJĄCY ZDROWIE

  1. Mała aktywność fizyczna

  2. Nieprawidłowe odżywianie (nadmiar tłuszczów, soli, niedobór produktów mlecznych, warzyw
    i owoców, ciemnego pieczywa, nieregularne posiłki)

  3. Palenie tytoniu

  4. Nadmierne spożycie alkoholu

  5. Używanie substancji psychoaktywnych

  6. Niewłaściwa walka ze stresem

Podsumowując…odpowiednia ilość snu, pokarmu, wypoczynku, ruchu fizycznego, to gwarancja zdrowego ducha, czyli naszego umysłu, naszej koncentracji, naszego układu nerwowego. A to
z całą pewnością wpłynie na nasze zdrowie fizyczne.

W następnym artykule zapraszam do zapoznania się z czynnikami podwyższającymi i obniżającymi naszą tzw. odporność psychiczną.

Opracowanie:

Ewa Kułak