Wszyscy go znamy, jest obecny w naszym życiu, w przestrzeni społecznej, spotykamy się nieraz
z nim osobiście. Narosło wokół niego sporo mitów mylonych z faktami. Dziś chciałabym Wam przybliżyć niektóre z nich.
Generalnie spożywanie alkoholu przez osoby zdrowe i dorosłe nie powinno przynosić jakiś istotnych szkód pod warunkiem, że zachowuje się umiar (tzn. spożywa się go okazjonalnie i nie nadużywa – o czym więcej napiszę poniżej).
Jeśli używanie staje się nadużywaniem, to można popaść w kłopoty.
Podobnie się dzieje, gdy zaczynamy pić za wcześnie (jest to również uregulowane prawem), gdyż nawet niewielkie ilości alkoholu, które nie szkodzą dorosłym i dojrzałym ludziom, mogą uszkadzać procesy rozwojowe dzieci i młodzieży. Dotyczy to:
– rozwoju biologicznego
– procesów związanych z uczeniem się i zapamiętywaniem
– rozwoju uczuciowego.
We wszystkich napojach alkoholowych znajduje się substancja zwana alkoholem etylowym ETOH.
Gdy wypijasz małe piwo (250 g), lampkę wina (100 g) czy mały kieliszek wódki (25 g), to za każdym razem zażywasz tą samą ilość alkoholu etylowego = 10 g ETOH.
Cząsteczki ETOH zostają bezpośrednio wchłonięte przez organizm i za pośrednictwem krwiobiegu trafiają szybko do mózgu, a tam dzięki swoim właściwościom chemicznym wywołują odpowiednie efekty psychologiczne – wzbudzają różne reakcje uczuciowe.
ETOH jest „usypiaczem i znieczulaczem”, osłabia kontrolę i zahamowania działając na ośrodki w mózgu kierujące różnymi czynnościami. Duże ilości we krwi prowadzą do uśpienia, stanu utraty równowagi i koordynacji, a nawet zatrzymania procesów niezbędnych do życia.
Dlaczego ludzie piją alkohol?
W sumie każdy sięgający po niego ma swoje powody, ale ogólnie można je podzielić na dwa podstawowe (za: J. Mellibruda):
1. Wpływ obyczajów (wspólne picie przy nawiązywaniu i umacnianiu kontaktów, okazja do spotkania, zabawa, załatwianie interesów)
2. Pragnienie szybkiego poprawienia nastroju (zwłaszcza, gdy ktoś źle się czuje, jest smutny, zdenerwowany, obawia się czegoś).
Alkohol może być źródłem przyjemności, ale potrafi też manipulować naszym umysłem i naszymi uczuciami. Często używamy go do samooszukiwania się.
Co to znaczy wypić za dużo ?
1. Zachowywać się w sposób, który narusza wartości i normy postępowania, jest się krytykowanym przez otoczenie
2. Spowodować dolegliwości fizyczne po wypiciu
3. Wywołać negatywne stany psychiczne u siebie lub u innych
4. Stworzyć zagrożenie bezpieczeństwa własnego lub innych ludzi
5. Zaniedbywać obowiązki i zadania osobiste
6. Ryzykować zaburzenia zdrowia
WPŁYW ETOH NA ORGANIZM:
1. Mózg: uszkodzenia naczyń krwionośnych prowadzące do wylewów, niszczenie komórek nerwowych w korze mózgowej prowadzące do obniżenia sprawności umysłowej i zaburzeń psychicznych;
2. Serce: arytmia, nadciśnienie, niewydolność krążenia, uszkodzenia mięśnia sercowego oraz przeszkody w dojrzewaniu krwinek czerwonych, niezbędnych do odżywiania organizmu tlenem;
3. Wątroba: stłuszczenie i stany zapalne wątroby , marskość wątroby, uszkodzenie regulacji poziomu cukru we krwi;
4. Przewód pokarmowy: nieżyty przełyku, owrzodzenia żołądka i dwunastnicy, stany zapalne trzustki, uszkodzenia wchłaniania pokarmu w jelitach, ETOH z nikotyną powoduje raka wargi, języka, gardła;
5. Inne systemy biologiczne: uszkodzenie zdolności obronnych wobec chorób – zwiększona podatność na choroby. Niedożywienie i deficyt witamin. Obniżenie potencji męskiej, bezpłodność lub uszkodzenia płodu.
WPŁYW ETOH NA PSYCHIKĘ:
1. Rozwija myślenie magiczne i życzeniowe – nasze pragnienia i zamiary mylą się nam z realnymi faktami (wiara w to, że wystarczy czegoś mocno chcieć, żeby to mieć, np. nie myślę o kłopotach, to znikną…);
2. W przypadku długotrwałego nadużywania prowadzi to do powstania mechanizmu zwanego systemem iluzji i zaprzeczania, który odcina człowieka od rzeczywistości (utrudnia racjonalne myślenie, zobaczenie szkód spowodowanych przez alkohol, uniemożliwia powstrzymanie się od picia);
3. Przyzwyczaja do regulowania uczuć za pomocą picia, w efekcie człowiek jest coraz mniej odporny na cierpienie i dąży do sztucznego pobudzania się lub uspokajania , zamiast radzenia sobie z prawdziwymi przyczynami naszych trudności osobistych;
4. Zmienia nasze zachowanie i życie, co prowadzi do popełniania błędów i szkodzenia innym, często do niszczenia rodziny, pracy, wartości duchowych, utraty motywacji do uczenia się umiejętności potrzebnych w życiu.
Uwzględniając powyższe warto zastanowić się nad sensem sięgania po alkohol, zwłaszcza przed osiągnięciem pełnoletności. Dramat wpadnięcia w uzależnienie dotyczy przede wszystkim tego, że możemy zniszczyć nie tylko życie swoje, ale też swoich najbliższych. W kolejnych materiałach przedstawię Wam mechanizm uzależniania się i sygnały ostrzegawcze, a potem wpływ uzależnienia na rodzinę.
Opracowanie: Ewa Kułak
na podstawie „Tajemnice ETOH” Jerzego Mellibruda (PARPA, W-wa 1997).
