Dzień 1 grudnia obchodzony jest na świecie jako ŚWIATOWY DZIEŃ WALKI Z HIV/ AIDS.
Liczba osób zakażonych HIV, a w następstwie tego chorych na AIDS wciąż wzrasta. Na ryzyko zakażenia narażony może być każdy – bez względu na wiek, płeć, orientację seksualną, religię
i rasę. W związku z tym wiedza na ten temat niezbędna jest każdemu człowiekowi.
Dane epidemiologiczne umieszczone na stronie Krajowego Centrum ds AIDS (z grudnia 2019 r.) mówią, że na świecie żyje 37,9 mln osób z HIV/AIDS, w 2018 r. zakażenie HIV rozpoznano u 1,7 mln osób, 770 tyś osób zmarło z powodu HIV/ AIDS.
W Polsce dane od początku epidemii (1985 r.) do 30.09.2019 r. przedstawiają się następująco:
– 25 020 zakażonych ogółem
– 3741 ma AIDS
– 1424 chorych zmarło
– na dzień 31.12.2019 r. leczeniem ARV (antyretrowirusowym) objętych było ok. 12 471 pacjentów, w tym 97 dzieci.
Zakażenie HIV ma związek nie tylko ze stosowaniem narkotyków drogą dożylną, co głównie dominowało w pierwszych latach rozwoju epidemii, ale coraz częściej ludzie zakażają się przez ryzykowne kontakty seksualne. Epidemia często dotyka osoby młode.
HIV, czyli ludzki wirus upośledzenia odporności, został zidentyfikowany w 1983 r. Jest on bardzo wrażliwy na czynniki fizykochemiczne – ginie w temperaturze 56 stopni C po 10 -20 min. Poza organizmem człowieka żyje krótko, zaledwie kilka godzin. Jest wrażliwy na działanie powszechnie stosowanych środków dezynfekujących, zwłaszcza zawierających chlor. Prawidłowo stosowane metody sterylizacji narzędzi medycznych gwarantują dezaktywację wirusa.
Celem ataku wirusa jest system immunologiczny, który zwalcza atakujące nas drobnoustroje oraz choroby. HIV powoli osłabia ludzki system odporności, aż do momentu jego całkowitego zniszczenia. Wtedy stajemy się bezbronni wobec banalnych kiedyś dla naszego organizmu infekcji. Stan bezbronności immunologicznej organizmu to AIDS.
AIDS, czyli zespół nabytego upośledzenia odporności, jest zespołem objawów różnych chorób, które w charakterystyczny sposób atakują osoby zakażone HIV.
Osoba żyjąca z HIV może mieć dobre samopoczucie i nie wiedzieć nawet o tym, że jest zakażona wirusem (jednocześnie zakażając wciąż innych). Zakażenia HIV nie można rozpoznać po wyglądzie ! To, że ktoś jest zakażony HIV, nie musi oznaczać, że ma AIDS, ani że wkrótce będzie poważnie chory, choć większość osób zakażonych HIV ostatecznie choruje na AIDS. Czas od zakażenia HIV do zachorowania na AIDS jest różny i zależy od wielu indywidualnych cech organizmu (nawet do 10 lat).
W jaki sposób HIV przenosi się z jednej osoby na drugą ? Są 3 główne drogi zakażenia:
1. Podczas stosunków seksualnych bez zastosowania zabezpieczenia (tj. prezerwatywy, która zmniejsza ryzyko zakażenia, ale nie eliminuje go na 100%);
2. Przez przedostanie się zakażonej krwi innej osoby do naszego krwiobiegu, np. poprzez niejednorazowe wykorzystywanie igieł i strzykawek lub przez jakieś rany;
3. W czasie ciąży, podczas porodu lub karmienia dziecka piersią przez matkę zakażoną HIV.
HIV nie można zakazić się w taki sam sposób jak przeziębieniem czy grypą.
W normalnych, codziennych kontaktach (zarówno zawodowych, jak i towarzyskich) nie ma ryzyka zakażenia się HIV:
1. Nie zakazimy się poprzez dotykanie drugiej osoby, podawanie ręki, ściskanie lub całowanie, łzy drugiej osoby także nie powodują zakażenia;
2. Nie zakazimy się poprzez pływanie w tym samym basenie, korzystanie ze wspólnej toalety, dzielenie się jedzeniem, wspólne korzystanie ze sztućców, naczyń, ręczników oraz książek;
3. Przy zachowaniu podstawowych zasad higieny , można bez obaw mieszkać w tym samym mieszkaniu , domu, razem pracować;
4. HIV nie przenosi się przez kaszel i kichanie;
5. Nie można zakazić się HIV od psów, kotów oraz innych zwierząt;
6. Komary i inne owady nie przenoszą zakażenia HIV;
7. Możliwe jest natomiast zakażenie HIV przez korzystanie ze wspólnej maszynki do golenia lub szczoteczki do zębów ze względu na to, że może znajdować się na nich krew – nawet jeśli nie widać jej gołym okiem.
Każdy kontakt z cudzą krwią niesie ze sobą ryzyko zakażenia różnymi wirusami, w tym HIV.
Jak dotąd AIDS jest choroba nieuleczalną. Leczenie zakażonych HIV polega na zastosowaniu terapii antyretrowirusowej, czyli podawaniu leków mających na celu poprawę stanu zdrowia, odbudowywanie systemu odpornościowego, zmniejszenie ryzyka rozwoju AIDS, obniżenie zakaźności osoby żyjącej z wirusem.
Aby dowiedzieć się, czy jesteś zakażony HIV możesz poddać się testowi wykrywającemu obecność antygenu lub przeciwciał przeciw HIV. Można go wykonać w punkcie konsultacyjno – diagnostycznym przy Ośrodku Diagnostyki i Terapii AIDS w Chorzowie, ul. Zjednoczenia 10. Wykonanie testu pozwoli sprawdzić, czy jesteś zakażony wirusem HIV. Otrzymany wynik oraz rozmowa z lekarzem pomoże Ci w podjęciu ważnych decyzji dla Twojego zdrowia i dalszego życia.
Więcej szczegółowych informacji można znaleźć pod linkiem:
Opracowanie:
Ewa Kułak
